دیگر هتل های لوکس در بسیاری از سفر ها جذابیت ندارند و افراد ترجیح می دهند در سفر به طبیعت بکر از اقامتگاه های بوم گردی استفاده کنند. مکان هایی که به آشنا شدن با رسوم محلی نیز منجر می شود. در سال های اخیر اقامتگاه های بوم گردی محبوبیت فراوانی پیدا کرده‌ اند و فضای رقابتی در بین احداث کنندگان ایجاد شده است. شرایط احداث اقامتگاه بومگردی برای افرادی که دوست داشته باشند خانه های روستایی را تبدیل به چنین فضایی کنند، طبق قانون مشخص شده است. در این مقاله قصد داریم راهنمای  کاملی در این زمینه به شما ارائه بدهیم پس با ما همراه باشید.

چه محلی را برای احداث اقامتگاه انتخاب کنیم؟

شرایط جغرافیایی و آب و هوایی هر منطقه با نقطه ی دیگر متفاوت است و برای احداث اقامتگاه بوم گردی بررسی تمام ویژگی های جغرافیایی و آب و هوایی اهمیت فراوانی دارد. استعلامات کامل باید برای اسناد زمین مورد نظر صورت بگیرد. در عین حال امنیت جغرافیایی مکان مورد نظر از نظر قرار نگرفتن در منطقه سیل خیز تا دسترسی آسان به امکانات بسیار مهم هستند. نکته ی مهم دیگر از شرایط احداث اقامتگاه بومگردی در جایی دور از مراکز شلوغی مثل بیمارستان ها و مراکز اداری و تجاری است.

اقامتگاه بوم گردی بازاریابی نیاز دارد

احداث اقامتگاه بوم گردی مانند هر شغل دیگری به بازاریابی نیاز دارد. معمولاً چنین اقامتگاه هایی از مرکز توجه فاصله دارند و باید گردشگران و مسافران از وجود چنین اقامتگاهی آگاه شوند. با توجه به فضای رقابتی که در در شرایط امروز وجود دارد، تبلیغات برای موفقیت این شغل حرف اول را می زند. البته اقامتگاه هایی که خدمات مناسبتری به مشتریان ارائه بدهند به طور خود به خود با تبلیغات کلامی مشتری های بیشتری خواهند داشت. یکی دیگر از نکته های بازاریابی تأمین مایحتاج خوراکی و بهداشتی اقامتگاه هاست که بهتر است با مذاکره با فروشگاه های بزرگ با کمترین قیمت برای این اقامتگاه ها تامین شود.

اقامتگاه بوم گردی چه امکاناتی باید داشته باشد؟

مسلما تلویزیون و رسانه های جمعی و اینترنت جزء شرایط احداث اقامتگاه بومگردی نیست. در واقع افرادی که سفر به طبیعت را دوست دارند، خصوصاً گردشگران خارجی، تمایل دارند مدتی از فضا های شهری و فضای مجازی فاصله بگیرند. البته امکاناتی مثل فضای حمام و دستشویی و یخچال از ملزومات زندگی امروزی است که در اقامتگاه های بوم گردی نیز باید وجود داشته باشد. درست است که زندگی طبیعی در چنین اقامتگاه هایی تجربه می‌ شود، اما برای رعایت بهداشت و جلوگیری از فاسد شدن مواد غذایی به این امکانات نیاز است. محیط یک اقامتگاه بوم گردی و اتاق های آن باید کاملا بهداشتی و تمیز باشند.

مجوز های یک اقامتگاه بوم گردی

در مرحله اول به موافقت اصولی از کمیسیون بوم گردی در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیاز است. عکس و فیلم های مکان مورد نظر شما باید به این سازمان برده شده و موافقت این سازمان کسب شود. پس از موافقت اصولی، ۶ ماه زمان وجود دارد تا مجوز بهره برداری دریافت شود. برای مجوز بهره برداری نقشه و طرح توجیهی اقامتگاه مورد تایید قرار می‌ گیرد و پروانه ساخت صادر می گردد. مجوز های لازم از آتش نشانی کارشناسان بهداشت و آزمایش ها و تاییدیه های سلامت مدیر اقامتگاه در کنار بیمه جانی و مالی، همه از مجوز های لازم برای یک اقامتگاه بوم گردی هستند.

رتبه بندی اقامتگاه های بوم گردی

مثل هتل ها که از یک تا چند ستاره بابت کیفیت خدمات خود دارند، اقامتگاه های بوم گردی نیز به درجه یک تا سه دسته بندی می شوند. سطح خدمات تسهیلات و سازگاری آن با منطقه بومی در این رتبه بندی اثرگذار است. رتبه بندی های یک اقامتگاه مطابق با شرایط زیر تعیین می شود:

• ۳۰ درصد از امتیازات مربوط به امور ساختمانی، خدمات و تجهیزات یک اقامتگاه است
• ۴۰ درصد از امتیازات مربوط به رعایت اصول زیست محیطی و بعد های فرهنگی و امور پایداری است
• ۳۰ درصد دیگر از امتیازات مربوط می شود به نیروی انسانی بهداشت و ایمنی و مواردی از این دست.

امتیاز و رتبه بندی اقامتگاه ها

به هر یک از موارد ارزیابی که در بالا گفته شد امتیازی از صفر تا ده تعلق می گیرد که بر اساس کیفیت امکانات و موارد مطرح شده تعیین می شود. برای مثال یک اقامتگاه بوم گردی درجه ۳ باید از هر کدام از موارد ذکر شده حداقل یک امتیاز کسب کند و میانگین کمتر از 2 نباشد. اقامتگاه بوم گردی درجه ۲ برای هر مورد به امتیاز ۴ نیاز دارد و حداقل میانگین مجموعه امتیاز ها نباید کمتر از ۵ شود. در مواردی که اقامتگاه بوم گردی درجه یک را کسب می کند باید در هر کدام از موارد حداقل ۷ امتیاز کسب کند و میانگین امتیازات کمتر از ۸ نباشد. بعضی از اقامتگاه ها به دلیل تجهیزات و خدمات فوق العاده ای که دارند رتبه ممتاز را کسب می کنند.

استاندارد های بهداشتی

تمام اقامتگاه های بوم گردی باید سرویس بهداشتی و حمام مورد نیاز گردشگران را تامین کنند.  اما با توجه به اینکه اقامتگاه بوم گردی درجه یک دو یا سه باشد استاندارد های متفاوتی برای تامین نیازهای بهداشتی وجود خواهد داشت. برای مثال یک اقامتگاه درجه ۳ باید به ازای هر دو واحد اقامتی حداقل یک مجموعه سرویس بهداشتی و حمام و دست کم سه چشمه داشته باشد. اقامتگاه های بوم گردی درجه دو باید برای یک سوم از واحد ها سرویس بهداشتی و حمام مستقل داشته باشند. اگر اقامتگاه درجه یک باشد باید برای تمام واحد ها سرویس بهداشتی و حمام مستقل در نظر گرفته شود.

موافقت اولیه چگونه اخذ می شود؟

در شرایط احداث اقامتگاه بومگردی، درخواست احداث قبل از موافقت اصولی باید در کمیته برنامه ریزی گردشگری استان مورد نظر بررسی شود. کمیته‌ ای متشکل از معاون گردشگری استان، معاون برنامه ریزی و سرمایه گذاری استان، کارشناس طبیعت گردی استان و همچنین یکی از کسانی که در بخش خصوصی فعال هستند با نظر مدیران کل استان آن را بررسی خواهند کرد.

مکان یک اقامتگاه بوم گردی

اقامتگاه های بوم گردی باید دور از مناطق نزدیک به نواحی مسکونی تجاری و خدماتی شهرها باشند.  همچنین مراکزی که سر و صدا تولید می کنند مثل مراکز آموزشی، تعمیرگاه ها، مدرسه ها و پمپ بنزین باید از اقامتگاه های بوم گردی دور باشد .در صورتی که کمیته برنامه ریزی گردشگری استان تایید کند می توان برای احداث اقامتگاه بوم گردی محله های تاریخی و مکان ها و موقعیت های شاخصی در شهر ها را انتخاب کرد.

توجه به محیط زیست اطراف اقامتگاه بوم گردی

ناگزیر هر اقامتگاه بوم گردی پسماند های جامد و پساب هایی دارد.  طرح های مشخصی برای مدیریت و بازیافت آن ها باید مورد اجرا قرار بگیرد. به طور کلی قانون این است که اقامتگاه های بوم گردی به هیچ عنوان نباید منجر به آلودگی زیست محیطی برای نواحی اطراف خود شوند. به همین دلیل باید طرح های مشخصی برای صرفه جویی و استفاده بهینه از منابع صورت بگیرد. آلودگی نوری از سوی اقامتگاه های بوم گردی در مناطق اطراف آن درست نیست. سیستم های گرمایشی و سرمایشی در این مکان ها باید علاوه بر اینکه رفاه گردشگران را تامین می کند، تاثیر منفی بر محیط زیست اطراف و مصرف انرژی نداشته باشد.

امتیاز ها و حمایت های خاص از صاحبان اقامتگاه های بوم گردی

تسهیلاتی در قالب وام های ۴ درصدی در اختیار افرادی که موسس اقامتگاه هستند، قرار می گیرد. البته بعد از بهره برداری و تایید اقامتگاه بوم گردی این وام ها با همکاری صندوق کارآفرینی از سوی سازمان میراث فرهنگی تایید می شود.

چند بار می توان برای کسب مجوز اقدام کرد؟

در صورتی که موافقت اولیه برای کسب مجوز یک اقامتگاه صورت نپذیرد، امکان اقدام بعدی برای گرفتن موافقت و کسب مجوز در هر زمانی امکان پذیر است. اما با تغییر طرح و اصلاح و رفع نواقص در کنار تکمیل مدارک  هر فردی می تواند مجدد درخواست خود را برای کسب مجوز یک اقامتگاه بوم گردی مطرح کند.

استفاده از امکانات ارتباطی

در دنیای امروز استفاده از اینترنت و دسترسی به خدمات ارتباطی یک امر اجتناب ناپذیر است. هرچند افراد به دل طبیعت می روند تا از فضاهای ارتباطی در دنیای امروز دور باشند ولی به هر حال هر اقامتگاهی باید زیرساخت‌ های لازم برای دسترسی گردشگران به خدمات ارتباطی را فراهم کند. برای مثال اقامتگاه های درجه یک باید برای هر واحد محل اقامت استفاده از اینترنت را امکان پذیر می کند. اما تامین اینترنت برای اقامتگاه های درجه ۳ اجباری نیست.

صرفه اقتصادی اقامتگاه بومگردی

برای بررسی توجیه اقتصادی تاسیس یک اقامتگاه بوم گردی باید به جذابیت‌های منطقه مورد نظر برای جذب گردشگران توجه کرد. برای مثال اگر منطقه ای جذب گردشگران خارجی بالاتری داشته باشد، طبیعتا صرفه اقتصادی بیشتری خواهد داشت. به همین دلیل انتخاب منطقه مناسب برای تاسیس یک اقامتگاه بوم گردی و صرف هزینه ها نیازمند بررسی بسیار دقیق است. تا به این ترتیب بتواند به طرحی سود ده تبدیل شود.از طرفی گردشگری یک بازار فصلی نیز محسوب می‌ شود و ممکن است در برخی از زمان های سال درآمد زایی بیشتری نسبت به زمان های دیگر داشته باشد.

مزایای اقامتگاه بوم گردی برای گردشگران

• اسکان در اقامتگاه بومگردی به افراد کمک می‌ کند که گاهی با هزینه کمتر نسبت به اسکان در هتل ها سفر کنند
• استفاده از چنین فضاهایی فرصت گردشگری در طبیعت و نیز آشنایی بهتر و راحت تر با فرهنگ و آداب و رسوم مردم منطقه را فراهم می کند و فرصت ارتباط نزدیک ایجاد می کند
• اتاق هایی با طراحی زیبا و سنتی این امکان را به گردشگران می دهد تا فارغ از دنیای لوکس و تجملی امروز سادگی و زندگی سنتی بدون پیچیدگی را برای چند روز تجربه کنند

ویژگی های یک اقامتگاه بوم گردی خوب

اقامتگاه بوم گردی باید از ویژگی های زیر برخوردار باشد:

• باید فضای مناسب برای پذیرایی از مهمانان داشته باشد. برای مثال واحدهای اقامتی که ظرفیت حداقل چهار نفر را داشته باشند
• فضایی به شکل چایخانه باید برای رفاه مهمانان در یک اقامتگاه بوم گردی م وجود داشته باشد
• همچنین امکان پذیرایی در اتاق محل اسکان از ویژگی های مهم یک اقامتگاه بوم گردی خوب است
• اقامتگاه های بوم گردی باید فضایی برای نمایش و فروش صنایع دستی و محصولات طبیعی محلی داشته باشند
• تمام کارکنان باید از پوشاک بومی و محل استفاده کنند و در صورت امکان فرصتی برای پوشیدن لباس های محلی توسط گردشگران نیز فراهم شود

موارد کلیدی برای کسب مجوز اقامتگاه بومگردی

علاوه بر فرایندها و مدارک لازم که پیشتر گفته شد، استانداردهای دیگری برای کسب مجوز و شرایط احداث اقامتگاه بومگردی وجود دارد.  برای مثال:

• هر اقامتگاه بوم گردی از نظر قانونی وظیفه دارد در مورد ویژگی های طبیعی و فرهنگی منطقه ای که در آن بنا شده به گردشگران توضیحاتی ارائه بدهد. در این راستا می‌ تواند از انواع ابزار ها مثل بروشور، نمایشگاه و تابلو های راهنما استفاده کند
• به هر حال هر اقامتگاه بوم گردی ممکن است حوادث و مخاطراتی پیش رو داشته باشد که باید تدابیر لازم در جهت مدیریت آن ها صورت بگیرد. زیرا اقامتگاه های بوم گردی فاصله زیادی با مرکز های امدادی دارند
• کارکنان یک اقامتگاه بوم گردی باید کمک های اولیه و امداد را به طور کامل بدانند و گواهینامه معتبر در این راستا داشته باشند.