عوارض شب بیداری
اگر عادت داشته باشید که شب بیدار بمانید و به کارهایتان بپردازید حتما از اطرافیان خود در مورد عوارض شب بیداری شنیده اید. شب بیداری به ویژه در شب امتحان زیاد دیده می شود و تقریباً هر فردی چنین تجربه ای را در طول زندگی خود داشته است.
اما باید دید که شب بیداری چه اثر روی بدن انسان می گذارد؟ محرومیت از خواب حتی برای یک شب مغز را در سطح مولکولی تغییر می دهد و توانایی شناختی مغز و تفکر را تحت تاثیر قرار می دهد. خواب کافی در شبانه روز برای سلامت مغز ضروری است.
فایده خواب برای مغز
بدن برای استراحت و بازیابی به خواب نیاز دارد و مغز نیز از این نیاز مستثنی نیست. خواب کافی کمک می کند تا مغز سم زدایی شود. مایع مغزی نخاعی حین خواب سریع تر پمپ می شود و بافت های مغز را پاک سازی می کند و بر حافظه تاثیر دارد.
در سطح مولکولی خواب سبب می شود ماده ای که اعصاب مغز را احاطه می کند به نام میلین احیا شود. میلین ماده ای چرب و مومی است و مانند عایقی سبب انتقال بهتر پیام های الکتریکی از طریق اعصاب مغز می شود. میلین سبب می شود اعصاب مغزی ارتباط بهتری با هم داشته باشند و همین مساله کنترل کننده ی تمام اعمال مغز است.
با نخوابیدن چه رخ می دهد ؟
ممکن است یک یا دو ساعت بی خوابی کشیدن آثار واضحی را از خود نشان ندهد. اما، کسانی که عادت دارند مدت زمان طولانی و پشت سر هم بی خوابی بکشند به وضوح بر عملکرد مغز و حافظه ی خود تاثیرات نامطلوب را مشاهده خواهند کرد. حتی یک شب به سختی بیدار ماندن می تواند برای همیشه ریز ساختار مغز را تغیی ردهد و این امر به علت کمبود میلین ایجاد می شود.
میلین برای برقراری ارتباط بین اعصاب مغزی بسیار حیاتی است. هر گونه تغییر در سطح میلین می تواند توانایی یادگیری و ذخیره اطلاعات در مغز را تغییر دهد. هر ساعت کمبود خواب عملکرد شناختی را تضعیف می کند و حافظه کوتاه مدت را از کارکرد درست باز می دارد.
آیا شب بیداری ارزش دارد ؟
توصیه می شود برای استفاده ی بهتر از زمان خود برنامه ریزی روزانه را تغییر دهید و از ساعات روز حد اکثر استفاده را ببرید. شاید تصور شود استفاده از ساعات شب و سکوت شب تا میزان زیادی می تواند برای جلو افتادن کار ها به ویژه در زمان امتحانات کمک کننده باشد. اما، واقعیت این است که اثرات نامطلوبی که شب بیداری بر مغز می گذارد و در دراز مدت سبب افت کارایی مغز می شود.
توجه کنید عوارض شب بیداری به ویزه با استفاده از کمکی مانند قهوه بسیار بیشتر خواهد بود.
منبع
