تابه‌حال برای شما اتفاق افتاده که پشت‌سرهم خواب آشفته ببینید و هراسان از خواب بیدار شوید و دیگر نتوانید بخوابید؟ خواب‌های بد، احساسات ناخوشایندی مثل ترس و اضطراب را در ما ایجاد می‌کنند و اجازه نمی‌دهند خواب باکیفیتی داشته باشیم. خواب‌های بد، رؤیاهای آزاردهنده‌ای هستند که خواب راحت را از ما سلب می‌کنند و نمی‌توانیم انرژی کافی برای شروع یک روز کاری را دریافت کنیم. طبق آمار آکادمی پزشک خواب امریکا بیش از ۵۰ درصد بزرگسالان هرازگاهی خواب بد می‌بینند. این خواب‌های آزاردهنده گاهی به‌کرات اتفاق می‌افتد. در این مطلب قصد داریم به این موضوع بپردازیم که علت دیدن خواب‌های پشت‌سرهم چیست.
علت کابوس دیدن پشت سر هم چیست؟
هنوز علت قطعی دیدن خواب‌های بد مشخص نیست؛ اما محققان دریافته‌اند که کابوس‌های مکرر اغلب یک علت زمینه‌ای دارند و دیدن خواب‌های بد، ناشی از نیازهای برآورده نشده است. متداول‌ترین دلایل دیدن پشت‌سرهم خواب بد این موارد زیر است.
1. استرس و اضطراب یا افسردگی
استرس یکی از عوامل مهم دیدن خواب بد است. استرس، احساسی است که خیلی از افراد نمی‌توانند آن را مدیریت کنند در نتیجه با مواجهه بحران با مشکل برخورد می‌کنند. گاهی اوقات استرس یک روز پرمشغله کاری یا نوع شغل افراد می‌تواند عامل استرس و دیدن خواب‌های آشفته شبانه باشد. مطالعات در این زمینه نشان می‌دهد که استرس، ضربه‌های دوران کودکی می‌تواند عامل کابوس‌های مکرر شود.
2. داروها
علت دیدن خواب‌های بی‌معنی، تأثیرات دارو بر مغز است. بعضی داروها ممکن است واکنش‌هایی در مغز ایجاد کنند و درنتیجه احتمال دیدن خواب بد افزایش پیدا کند. داروهای ضدافسردگی، فشارخون و بعضی داروهای خاص، دلیل دیدن خواب‌های بد است. علاوه بر این گاهی اوقات ترک یک دارو می‌تواند اختلال خواب ایجاد کند.
3. مصرف مواد
مصرف الکل و مواد مخدر عامل دیگر دیدن کابوس‌های شبانه است. به‌طورکلی مصرف مواد و ترک آن می‌تواند باعث دیدن خواب‌های بد شود.
4. بعضی بیماری‌ها
بعضی بیماری‌ها مثل آپنه خواب می‌تواند باعث ایجاد کابوس‌های مکرر شود. آپنه خواب بیماری است که تنفس را در طول چرخه خواب متوقف می‌کند و این حالت می‌تواند باعث کاهش خواب باکیفیت شود. یا بیماری نارکولپسی یک اختلال در سیستم عصبی است که بدن نمی‌تواند توانایی بیداری یا خواب بودن را کنترل کند در نتیجه باعث خواب‌آلودگی شدید در طول روز، توهم و فلج خواب می‌شود.
5. حادثه و اتفاق ناگهانی
اگر به‌تازگی تصادف بد یا فوت عزیزی را تجربه کرده‌اید. می‌تواند دلیلی برای دیدن کابوس‌های بد باشد. اختلال استرس بعد از سانحه PTSD ، اختلالی است که فرد بر اثر یک رویداد تکان‌دهنده، ترسناک یا خطرناک تجربه می‌کند. اگر کابوس‌ها ناشی از PTSD باشند، باید درمان حرفه‌ای را دنبال کنید. روش‌های درمانی مانند درمان تصویری و تفکیک بینایی حرکتی می‌تواند مفید باشد.
6. شرایط سلامت روان
شرایط سلامت روان یا یک بیماری روانی می‌تواند باعث کابوس‌های مکرر شود. طبق تحقیقات، افراد مبتلا به BPD بیشتر از افراد دیگر، کابوس‌های پشت‌سرهم را تجربه می‌کنند و معمولاًًخواب‌هایی مربوط به تروما، درگیری بین‌فردی و ترس از رهاشدن را می‌بینند.
7. عادت غذایی اشتباه
یکی از عوامل مؤثر در دیدن خواب‌های آشفته، داشتن عادت غذایی اشتباه است. محققان معتقدند که عادت غذایی، تأثیر مستقیمی بر کیفیت خواب دارد. به طور مثال وقتی شب‌ها غذای سنگین می‌خورید، خواب راحتی ندارید و برعکس، خوردن غذای سبک باعث خواب راحت می‌شود. به‌طورکلی غذاخوردن زیاد، معده را سنگین می‌کند و درنتیجه میزان فعالیت مغز را افزایش می‌دهد. این روند باعث دیدن کابوس یا خواب بد می‌شود.
روش‌های درمان خواب بد و آشفته
خوشبختانه روش‌هایی برای درمان خواب بد وجود دارد. مهم این است که اول دلایل دیدن خواب بد را بررسی کنید و بعد براساس آن برای درمان آن اقدام کنید.
1. تغییر سبک زندگی
گاهی اوقات تغییر سبک زندگی می‌تواند تأثیر مهمی در کیفیت خواب داشته باشد. ورزش منظم، محیط مناسب برای خوابیدن، تغذیه مناسب و تغییر عادات خوب از جمله عواملی است که در تغییر الگوی خواب مؤثر است.
تنظیم برنامه خواب
یک برنامه خواب منظم تنظیم کنید. تنظیم‌کردن برنامه خواب منظم بعد از مدتی به یک روتین تبدیل می‌شود و می‌تواند عادت و برنامه خوابتان را تغییر دهد.
دوری از وسایل الکترونیکی
قبل از خواب، وسایل الکترونیکی مثل گوشی و تبلت را کنار بگذارید. این روش نقش مهمی در کیفیت خواب دارد. چون نور آبی ساطع در وسایل الکترونیکی، هورمون خواب را سرکوب می‌کنند.
مصرف کافئین و الکل
طبق تحقیقات، مصرف الکل، کافئین و سیگار تأثیر مخربی بر کیفیت خواب دارد؛ بنابراین از مصرف کافئین و الکل قبل از خواب خودداری کنید.
شرایط مناسب خواب
شرایط و محیط اتاق را برای داشتن یک خواب راحت آماده کنید. کلیه لوازم راحتی برای استراحت تخت، بالشت و پتو را بررسی کرده و در صورت نیاز آن را عوض کنید. همچنین فضای اتاق‌خواب را با لوازم آرامش‌بخش تزیین کنید. ایجاد فضایی امن و آرامش‌بخش بر کیفیت خوابتان تأثیرگذار است.
مدیتیشن
مدیتیشن و تمرین تنفس عمیق بر کیفیت خواب نقش به سزایی دارد. هنگامی که با ترس و اضطراب از خواب بیدار شدید، تنفس عمیق یا تنفس دیافراگمی را انجام دهید. این عمل می‌تواند به کاهش ضربان قلب و فشارخون مؤثر باشد.
2. تغییر دارو
گاهی اوقات تغییرات دارویی می‌تواند ضروری باشد. درصورتی‌که دلیل کابوس‌های پشت‌سرهم، مصرف دارو است پس باید به پزشک مربوطه مراجعه کنید.
3. مشاوره و روانپزشک
اگر عامل کابوس‌های شبانه، اختلالات روحی و روانی باشد. مراجعه به روانپزشک و مشاوره لازم است. درمانگران در مواجهه با کابوس‌های شبانه از روش گفتگو برای درمان کابوس‌ها استفاده می‌کنند. بسیاری از روان‌شناسان معتقدند که بهترین راهکار، مواجهه با کابوس است. به این صورت که تحت‌نظر درمانگر در ساعات بیداری، کابوس را دوباره تصویرسازی کرده و پایان متفاوتی برای کابوس ترسیم کنید. گاهی علت کابوس‌ها مشخص نیست و درمانگر از مراجعه‌کننده می‌خواهد تا درباره کابوس‌ها بنویسد و از این طریق جنبه‌های مختلف کابوس‌ها را بررسی می‌کند. ERRT و IRT دو روش مؤثر برای ثبت گزارش خواب، ردیابی خواب، شدت اثرات کابوس است که با تشخیص درمانگر می‌توانید انجام دهید. افراد در جلسات مشاوره روش‌هایی را می‌آموزند تا بتوانند افکار، احساسات و تصاویر کابوس را مدیریت کنند.
جمع بندی
در این مطلب به مهم‌ترین عوامل برای دیدن خواب بد اشاره کردیم. عواملی مثل مصرف دارو، اضطراب و استرس ناشی از مشغله‌های کاری و فعالیت روزانه، اختلالات روانی، مصرف کافئین، سیگار و سبک زندگی مخرب دلایلی است که موجب کاهش کیفیت خواب می‌شوند. برای جلوگیری از این معضل باید علت را بررسی کنید و نسبت به آن راهکار مناسب را پیدا کنید.
نظر بدهید